Een veilige schoolomgeving

• Schoolroutekaart
• Oversteekbegeleiding
• Organiseer het afzetten en ophalen
• Organiseren van sensibiliserende acties
• Begeleide rijen op de openbare weg
• School kan 'pooling' organiseren
• Kwaliteitsvolle fietsenstalling
• Fietscontrole      

Schoolroutekaart

Een overzichtelijke en goed georganiseerde schoolomgeving is de sleutel tot een veilige schoolomgeving. 

Een schoolroutekaart geeft de veiligste – niet noodzakelijk de kortste - routes aan.    

Een schoolroutekaart bevat niet alleen routes, maar ook onvermijdelijke knelpunten, plaatsen waar gemachtigde opzichters de kinderen helpen oversteken, uitwuifzones, grote parkings in de buurt van de school en praktische tips voor meer veiligheid. De kaart heeft een grote informatieve waarde voor de leerlingen en hun ouders. Voor de uitwerking van een schoolroutekaart kan de school met de gemeente samenwerken. In de klas kunnen de leerlingen op de kaart routes voor verplaatsingen te voet of met de fiets uitstippelen om daarna de moeilijke knelpunten in de praktijk te oefenen.

Het kind als voetganger: Je school kan meerdere keren per jaar een voetgangerstraining (bv. stappen aan de huizenkant, oversteken aan een zebrapad, oversteken aan een verkeerslicht, leerwandeling verkeersborden bekijken) organiseren. De voetgangersbrevetten van het VSV zijn een handige werkvorm.

Het kind als fietser: Je school kan meermaals fietsvaardigheidsoefeningen en verkeersvaardigheidstraining organiseren. De kleuters oefenen in een beschermde omgeving (bvb. de speelplaats, de sporthal) fietsvaardigheden en verkeersregels in. Meer info kan je vinden op de pagina fietsvaardigheid in de praktijk.

Het kind als gebruiker van het openbaar vervoer: Je school geeft geregeld praktische oefeningen over het openbaar vervoer (bvb. station bezoeken, openbaarvervoersspel organiseren…).

Het kind als passagier: Je school leert de kleuters spelenderwijs het belang van het dragen van een gordel. Zo oefenen ze spelenderwijs om zich als een veilige auto- en (school)buspassagier te gedragen.

Oversteekbegeleiding

Leerkrachten, ouders en vrijwilligers helpen de kinderen om veilig over te steken aan drukke kruispunten.

Je kan hiervoor een opleiding tot gemachtigd opzichter (oversteekbegeleider) volgen bij de lokale politie. De gemeente zorgt voor de uitrusting.  

Organiseer het afzetten en ophalen

Ouders brengen hun kleuter vaak met de auto naar school. Stilstaan, dubbelparkeren, parkeren op het fietspad, op een zebrapad of op de stoep is altijd gevaarlijk voor kleuters. De school kan afspraken maken met de ouders over het brengen en halen van hun kleuter en dit in het schoolregelement opnemen: bvb. over ‘waar wel en niet parkeren’, ‘snelrijders’, ‘zichtbaarheid’. Enkel een brief meegeven aan de ouders of  dit eens vermelden tijdens een infoavond is te passief en onvoldoende. 

Wil je meer duidelijkheid en overzicht aan de schoolpoort? Laat aan het einde van de schooldag de verschillende verkeersdeelnemers gescheiden vertrekken. 

Organiseren van sensibiliserende acties

Sensibiliserende acties moedigen het gewenste verkeersgedrag aan. Het zijn vaak de ouders zelf die de schoolomgeving onveilig maken door hun kleuters met de auto naar school te brengen of geen rekening te houden met de andere weggebruikers en/of verkeersregels te overtreden.
  

• De school kan tal van sensibiliserende acties organiseren. Geef bvb. groene kaarten aan ouders die juist parkeren of aan kleuters die duurzaam naar school komen.  
• Blijf als school vooral in de positieve sfeer en beloon het goede gedrag. Laat het verbaliseren over aan de politie.
• Enkele autoluwe schooldagen per schooljaar zijn een signaal om leerlingen, (groot)ouders, personeel, buurtbewoners … te laten zien dat het ook anders kan. Beperk het autoverkeer tot een minimum en organiseer leuke acties aan de schoolpoort. Het hoofddoel blijft het gepaste vervoermiddel te kiezen voor de woon-schoolverplaatsingen.
• Zien én gezien worden,  is belangrijk voor klein en groot. Organiseer ludieke acties om dit thema onder de aandacht te brengen.

Begeleide rijen op de openbare weg

Een begeleide rij gaat van de school naar een afgesproken ophaalpunt zoals een grote parking. Sommige rijen vertrekken verspreid in de richting van de woonplaatsen tot over moeilijke verkeerspunten. Het autoverkeer en de parkeerdruk in de schoolomgeving nemen hierdoor af.  

De school kan ‘pooling’ organiseren

Kleine groepjes uit dezelfde buurt komen samen naar school. Ze stappen of fietsen onder begeleiding van een volwassene en via een afgesproken route naar school. Iedereen die deel uitmaakt van de poolgroep draagt een fluohesje. Fietspoolers gebruiken ook een helm. Kiezen voor poolen is kiezen voor minder auto’s in de schoolomgeving én op straat een groener milieu.  

Een kwaliteitsvolle fietsenstalling

Een kwaliteitsvolle fietsenstalling stimuleert het fietsgebruik. 

Tips:

• De fietsenrekken bieden voldoende ruimte zodat fietsen niet in elkaar haken.
• Een aanbindsysteem of een verbeterd wielklemsysteem voorkomt beschadiging aan de fietsen.
• Een overkapping zorgt voor droge zadels. 

Een doordachte plaatsing van de stalling binnen de schoolmuren is een belangrijke factor om het fietsgebruik te verhogen:

• De route van de schoolpoort tot aan de fietsenstalling is kort.
• Er zijn geen conflicten met komende, vertrekkende fietsers,voetgangers of anderen.
• De route loopt niet langs plaatsen waar leerlingen spelen.

Fietscontrole

Hebben de fietsen goed werkende remmen, juiste reflectoren en voldoende fietsverlichting? Maak er op school een gewoonte van om regelmatig de fietsen na te kijken. De leerlingen kunnen in spelvorm hun eigen fiets controleren. De fietscontroles zijn doeltreffend indien ze gekoppeld zijn aan voorlichting over de verplichte fietsuitrusting, zichtbaarheid en het nut van een veilig uitgeruste fiets.

Fietscontroles organiseer je bij het begin van het schooljaar, vlak voor de winter en na de zomer. Het actiepakket van VSV is een handige tool om scholen hierbij te helpen.