Beweegaanbod voor het basisonderwijs
De middagpauze is een lange pauze. Hét ideale moment om bewegings- en sportkansen te creëren voor je leerlingen.
Welke kansen biedt beweging tijdens de middagpauze?
- extra bewegingsmomenten op een schooldag
- meer leerlingenbetrokkenheid creëren
- sociaal gedrag verbeteren en pestgedrag verminderen
- welbevinden van de leerlingen verhogen
- het schoolklimaat bevorderen
Zorg jij op jouw school ook voor een laagdrempelig bewegingsaanbod tijdens de middag?
Kies voor een blijvend aanbod.
Organisatievormen
Vrij beweegaanbod
Kies voor speelplaatskoffers! Maar maak hierbij ook goede afspraken. Geef je leerlingen een rol en maak duidelijk wie er voor wat verantwoordelijk is.
Ontdek hier tips over het aanbieden van speelplaatskoffers en kijkwijzers voor speelplaatskoffers.
Beweegaanbod met toezicht
Speelmaatjes op school (inspirerende voorbeelden: VBS De meidoorn Eeklo en BS De wijze Eik Mariakerke), ruimte en materialen ter beschikking gesteld voor de leerlingen onder toezicht van de leerkrachten.
Georganiseerd beweegaanbod
Vaak kunnen de leerlingen zelf nog geen activiteiten organiseren gedurende een langere tijd. Bied daarom een middagsportaanbod aan. Zo zet je veel kinderen in bewegen. Er ontstaan op die manier ook minder conflicten, een mooie mix van jongens en meisjes en er is minder een onderscheid op basis van leeftijd.
Frequentie
Vast aanbod
A. Elke maand of van vakantie tot vakantie organiseert de school een nieuwe activiteit. Betrek hierbij de oudere leerlingen. Wat kan hun rol zijn?
- Leerlingen van de derde graad nemen het initiatief om toernooitjes te organiseren.
Hiervoor maken ze klasdoorbrekende groepen bestaande uit kleuters en leerlingen tot en met het derde leerjaar en anderzijds leerlingen van het vierde, vijfde en zesde leerjaar. - De leerlingen van het 6de leerjaar zijn de scheidsrechters tijdens middagtoernooien (netbal, voetbal ...). De leerlingen van het 5de leerjaar zijn verantwoordelijk voor het organiseren, het coachen van bv. het KUBB-toernooi, …
- De oudere leerlingen organiseren voor de jongere leerlingen naargelang eigen talenten
(zie inspirerend voorbeeld: Daltonschool Gent (De Kleine Icarus) - Speelmaatjes op school (inspirerende voorbeelden: VBS De meidoorn Eeklo en BS De wijze Eik Mariakerke)
B. De school organiseert op bepaalde momenten een klassentoernooi. Schakel leerlingen in als scheidsrechter. Wanneer plan je dit?
- Dit kan gedurende een deel van het schooljaar. Plan bv. elk jaar in maart de toernooien. De maanden ervoor kunnen de leerlingen vrijer spelen en zich voorbereiden op het toernooi.
- Dit kan doorheen het volledige schooljaar. Dan plan je een toernooi op een bepaalde dag/dagen.
- Voorzie ook andere activiteiten buiten de toernooien. Geef zo aan alle kinderen de kans om te bewegen/sporten tijdens de middag. Ook wie niet graag deelneemt aan competitie.
C. De school organiseert een vast sportaanbod met elke dag een ander sportaanbod. Voorbeeld:
- maandag: tchouckbal
- dinsdag: dans
- donderdag: atletiek
- vrijdag: badminton
TIP! Zorg voor een gevarieerd aanbod en pas dit soms ook eens aan.
Start je met een beweegaanbod tijdens de middagpauze? Begin dan met 1 vaste dag.
Losse initiatieven
- Laat een (oudere) leerling zelf een sport/beweegvorm voorstellen/initiëren.
- Nodig een team of jeugdbeweging uit de buurt van de school uit en speel samen. Je kan ook een initiatie of tornooi organiseren.
Stappenplan voor de organisatie van middagsport
- Richt een werkgroep ‘middagsport en - beweging’ op of integreer dit in een bestaande werkgroep.
- Creëer bij het leraren- en directieteam een draagvlak.
- Ga samen met de leerlingen op zoek naar wat zij graag willen. VSK formuleerde enkele tips rond leerlingenparticipatie.
- Doe een bevraging. Lees enkele tips hierover.
- Betrek iedereen
- Maak samen met enkele leerlingen een werkgroepje middagsport (of neem ze op in de bestaande groep) en laat hun het aanbod, de frequentie bepalen.
- Ga na wat de talenten zijn van de leerlingen en betrek hun bij de organisatie.
- Laat de oudere leerlingen de jongere leerlingen begeleiden.
- Stel een concrete planning op voor het aanbod. ‘Variatie en voor elk wat wils’ is het motto.
- Ga op zoek naar de geschikte ruimte en de nodige materialen. Je kan terecht bij de uitleendiensten van MOEV, Sport Vlaanderen, …
- Communiceer op maat van je doelgroep:
- Maak gebruik van een mascotte die een bezoekje brengt in de klassen in het begin van het schooljaar.
- Spreek de leerlingen persoonlijk aan.
- Brieven, posters, flyers, elektronisch schoolplatform, sociale media
- Maak gebruik van een mascotte die een bezoekje brengt in de klassen in het begin van het schooljaar.
- Denk ook aan de supporters.
- Doe zelf actief mee.
- Doe een evaluatie en stuur bij.
Aanbod
Om het even welke sport komt in aanmerking. Naast de klassieke sporten als voetbal, volleybal, … kan je trouwens ook meer originele varianten aanbieden!
- Bee-Ball: baseball/softball voor 4-10 jaar
- Streethandbal
- Voetbal: organiseer een tornooi waarbij elke klas een land vertegenwoordigd. In de klas kan dit gekoppeld worden aan een lessenreeks over dat land waarbij de cultuur, taal, eetgewoonten en aardrijkskunde aan bod kunnen komen. Voor inspiratie kan je kijken bij VBS Mariaberg Essen.
- Basket met een springballetje: zelfde regels als bij gewone basket, alleen is de bal gekrompen en veert hij net iets harder: plezier verzekerd!
- Powerplaysoccer
- Tag Rugby: rugby zonder contact
- King pong tafeltennis
- Werpspelen: Kubb, Mölkky, Riddertornooi
- Ultimate frisbee
- Knikkerhockey: in een leeg klaslokaal met teams van 4 spelers, een knikker als bal en een lepel voor iedere speler.
- Dans (inspirerend voorbeeld: GBS Zuienkerke)
- Petanque
- Parkour/freerunning
- Lolympische spelen
- Laddercompetitie
- Olympische herfstspelen
- BMX parcours (inspirerend voorbeeld: MPI 3master Herentals)
- Touwtrekwedstrijd (inspirerend voorbeeld: VBS Kinderland Kortrijk)
- Lopen (inspirerend voorbeeld: MPI Heemschool Neder-over-Heembeek)
Als je een tornooi wil organiseren, kan je beroep doen op de tornooischema’s van MOEV
Inspirerend voorbeeld
De Kleine Icarus Gent (Daltonschool)
- Op school werd opgemerkt dat er tijdens de pauze te weinig te doen was voor de leerlingen doordat de schoolbevolking de laatste jaren gegroeid is maar de beschikbare ruimte niet! Dit zorgde in het verleden voor verveling en soms ook wrijving.
- Het principe is dat leerlingen van de derde graad zich engageren om speelplaatsanimatie (sporten, muzische vorming, knutselen,…) te organiseren voor de jongere kinderen. Er werd aan de oudere leerlingen de kans geboden om zelf ‘leraar’ te zijn voor de jongeren in hun pont fort. Zo waren er kinderen die anderen graag wilden leren knutselen, netbal spelen of internetbehendigheid aanleren.
- Hoe pak je dit aan?
- De kandidaat lesgevers dienden een sollicitatiebrief op te stellen waarin een aantal vooraf vastgestelde vragen dienden beantwoord te worden: waarom wil je dit doen, hoe ga je dit doen, hoe vaak, welk materiaal heb je nodig, hoeveel kinderen kunnen je ‘les volgen? De kinderen die geen kandidaat lesgever waren dienden eveneens een sollicitatiebrief te schrijven waarin ze solliciteren naar hun droomjob.
- Dit werd gekaderd binnen te les taal en was een verplichte opdracht waarvan de behaalde punten meetelden voor hun rapport.
- Vervolgens dienden de kandidaten hun zaak te verdedigen en ‘verkopen’ naar de klasgroep en leerkracht toe.
- De kinderen dienden zelf ‘reclame’ te maken voor hun voorstel (bv. affiche uithangen)
- Pas daarna kon gestart worden
- Waar dien je op te letten?
- Niet te veel activiteiten op dezelfde dag
- Controle in het begin is aangewezen, nadien dien je te rekenen op de zelfstandigheid van de leerlingen
- Indien er iets fout loopt dien je meteen en kordaat in te grijpen
- (tussentijdse) evaluatie is belangrijk
Interessante links